(ފެބްރުއަރީ 18، 2014 ވަނަ ދުވަހުގެ ބަޔާ ގުޅޭ)
ހުތުރުހާ ސިފަސިފައިގައި ކާޓޫން ކުރެހި އެވެ. ހަޑި މުޑުދާރު ބަހުން ޅެން ފަރިހި ހެދި އެވެ.
އައްޑު އަތޮޅުގެ ރަށްރަށުގައި ވެސް ވަރަށް ޖޯޝާ އެކީ މި މުޒާހަރާ ކުރި އެވެ. ފޭދޫގައި މުޒާހަރާ އަށް ނިކުތް މީހުންގެ ތެރެއަށް ޒުވާނުންގެ ބަަޔަކު މާ ބޮޑު ފިކުރެއް ނެތި، ނާސިރުގެ ފޮޓޯފުޅެއް އެކޮޅުކޮޅުން ޖަހައިގެން ނެރުނެވެ.
މިކަންވީ ވަރަށް ބޮޑު ގޯހަކަށެވެ. އަތޮޅު އޮފީހުން އަންގަވައިގެން ހަމަ ވަގުތުން ދޯންޏެއްގައި މި ފޮޓޯފުޅު ގެންގުޅުނު ޒުވާނުން ހައްޔަރުކޮށްގެން ކުށްވެރިންގެ ގޮތުގައި އަތޮޅު އޮފީހަށް ގެންދެވުނެވެ.
މުޒާހަރާ އާ ދެކޮޅަށް ނާސިރުގެ ފޮޓޯފުޅެއް މަގުމައްޗަށް ނެރުނު ކަމުގެ ކުށުގަ އެވެ. ކުށްވެރިން ހިތަދު އަށް ގެންދިޔަ ދޯނި ލަފާ ތަނަށް ހިތަދޫގެ ވަރަށް ގިނަ ބަޔަކު އެއްވެ މި ޒުވާނުންނަށް ހަރުކަށި އަދަބު ދިނުމަށް ގޮވަމުން ދިޔަ އެވެ.
މިއީ ކަންތައް ހިނގި ގޮތެވެ. މީހުން ތިބި ވަރެވެ. ހަމަ ހަގީގަތުގައި ވެސް އައްޑޫ މީހުން ތިބީ އިބްރާހީމް ނާސިރާ މެދު ހިތްހަމަނުޖެހިފަ އެވެ.
އިނގިރޭސި ސަރުކާރުން ގަމުގެ އަސްކަރީ މަރުކަޒު ދޫކޮށް އައްޑު އަތޮޅުން ފުރައިގެން ދިއުމުން ގަމުގައި ވަޒީފާ އަދާ ކުރާ 900 އެއްހާ މީހުންގެ ވަޒީފާ ގެއްލުނެވެ. އެ މީހުން ދިރިއުޅޭނެ ރަނގަޅު ގޮތެއް ހޯއްދަވައި ދެއްވުމަށް ދިވެހި ސަރުކާރުން މަސައްކަތް ކުރައްވާފައެއް ނެތެވެ.
ނަމަވެސް 20 އަހަރަށް ފަހު އެއްވެސަ ޝަރުތެއް ނެތި ހަމަ ކުއްލިއަކަށް އިނގިރޭސީން އައްޑު އަތޮޅު ގަމުން ފޭބުމަކީ އިގުތިސާދީ ގޮތުން ދިވެހިންނަށް ލިބުނު ދެރައަކަށް ވިޔަސް، އެއީ ސިޔާސީ ގޮތުން އިބްރާހީމް ނާސިރުގެ ސަރުކާރަށް ލިބިވަަޑައިގެންނެވި ވަރަށް ބޮޑު ކާމިޔާބީއަކަށް ވެގެން ދިޔަ އެވެ. ގަމުން އިނގިރޭސީން ފޭބީ މާޗް 29 ވަނަ ދުވަހަކީ ދިވެހި ރާއްޖޭގެ މިނިވަން ދުވަސްކަމުގައި ހަމަޖެއްސެވުމުން އެކަން ވަރަށް ރަނގަޅަަށް އެނގިގެން ދިޔަ އެވެ.
އިނގިރޭސީން 20 އަހަރު ވަންދެން އުޅެފައި ދިވެހިންނަށް ދޫކޮށްފައި ދިޔަ ގަމުގެ މިލިޓަރީ ބޭހާ އެކުގައި ވަނީ ވަރަށް ބޮޑު އިންފްރާސްޓްރަކްޗާއެކެވެ. ގަމުގެ އެއާޕޯޓާއި ފިއުލް ފާމާއި ގަމުގެ ފާލަމާއި އިމާރާތްތަކުގެ އިތުރުން މައި މަގުތަކާއި ކަރަންޓާއި ބޯ ފެނާއި ނަރުދަމާ ނިޒާމަކީ ވަރަށް އަގު ބޮޑު ހަޒާނާއެކެވެ.
ހިތަދޫ އާރްއޭއެފް ކިޔާ 110 އޭކަރުގެ ސަރަހައްދާއި ގަމުގެ ހޮސްޕިޓަލަކީ އެތަންތާގެ ބޭނުން ރަނގަޅު ގޮތުގައި ހިފުމަށް ލިބުނު އިންވެސްޓްމަންޓެކެވެ. ވިހި އަހަރު ވަންދެން އިނގިރޭސީންގެ ހިދުމަތުގައި ދެމި ތިބި އައްޑޫ މީހުންގެ ތަޖުރިބާކާރު ލޭބަ ފޯހަކީ އެބައި މީހުންގެ ބޭނުން ރަނގަޅު ގޮތުގައި ހިފުނު ނަމަ ނުހަނު ފައިދާ ކުރާނެ ވަސީލަތެއްކަން ކަށަވަރެވެ.
ނަމަވެސް ގަމުގެ މިލްކުވެރިކަން ދިވެހި ސަރުކާރަށް ލިބިވަޑައިގަތުމާ އެކު ފެންނާން ފެށީ ވަރަށް ތަފާތު މަންޒަރުތަކެކެވެ. ގަމުގައި ހުރި މުދާތައް މާލެ އަށް ގެންދިއުމުގެ މަސައްކަތް ވަރަށް ބާރަށް ހިނގައިގަތެވެ. ފިއުލް ފާމުގައި ހުރި ތެޔޮ ތާނގީތައް ވެސް މާލެ އަށް ގެންދަން ފެށި އެވެ. ގަމުގެ އެއާޕޯޓްގެ އެޕްރޯޗް ރާޑަރު ވެސް ވިއްކާލެއްވީ އެވެ.
ގަމުގެ ހޮސްޕިޓަލް ބަންދު ކުރެއްވީ އެވެ. ވިހި އަހަރު ވަންދެން އެ ހޮސްޕިޓަލުން ދިވެހިންނަށް ލިބި ދިން ބޭސް ފަރުވާގެ ހިދުމަތް ހުއްޓަވާ ލެއްވުމުން އެ ހިދުމަތް ލިބިލިބި ވީ ކީއްތޯ ވެސް ބެއްލެވިކީ ނޫނެވެ. ހިތަދޫގެ އާރްއޭއެފް ސަރަހައްދު ހުސްކޮށް ފަޅު ރަށަކަަށް ހެއްދެވީ އެވެ.
މިއީ އިނގިރޭސީން ގަމުން ފޭބުމަށް ފަހު އިބްރާހީމް ނާސިރު ވެރިކަން ދޫކޮށްލެއްވުމާ ހަމައަށް ވޭތުވެ ދިޔަ ދެ އަހަރާއި ހަތް މަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ކަން ކުރެއްވި ގޮތެވެ.
ކަންތައް މި ގެންދެވި ގޮތުން އައްޑޫ މީހުން ގަމާ މެދު ކުރި ފޮނި އުންމީދުތައް ގެއްލި ގޮސް ވަޒީފާގެ ފުރުސަތު ހޯދުމަށް ފުރަފުރައިގެން ދާން މަޖުބޫރިވި އެވެ. ރަށް ދޫކޮށްލައިފަ އެވެ.
އަނބިދަރިންނާއި މުސްކުޅި މައިންބަފައިންނާ ވަކިވެގެންނެވެ. މިފަދއަިން އެތައް ބަޔަކު އެއް ފަހަރާ ރަށް ފަޅުކޮށްލާފައި ފުރައިގެން ދިއުންވީ އައު ތަޖުރިބާއަކަށެވެ. އެއީ އައްޑު މީހުން ދެކުނު އެންމެ ހިތްދަތި ދުވަހެވެ.
އަލްއުސްތާޒް މައުމޫން އަބްދުލް ގައްޔޫމަށް ވެރިކަން ލިބިވަޑައިގެންނެވީ އައްޑޫ ރައްޔިތުން މިފަދަ ނިކަމެތި ހާލެއްގައި އަޮޔާ ބެހެނިކޮށެވެ. ވުމާ އެކު މައުމޫނަށް ވެރިކަން ލިބިވަޑައިގަތުންވީ އައްޑޫ މީހުން ނުހަނު އުފާ ކުރި ކަމަކަށެވެ. ނަމަވެސް އެ މަނިކުފާނާ ބެހޭ މާ ބޮޑު މައުލޫމާތެެއް ލިބިފައިވާ ބަޔަކު ނެތީ އެވެ.
މައުމޫން ވެރިކަމާ ހަވާލުވެ ވަޑައިގަތްނެންވި އިރު އެއީ ޒުވާނެކެވެ. މިސްރުގެ ޖާމިއުލް އަޒްހަރުން ތައުލީމް ހާސިލް ކުރައްވައިގެން ހުންނެވި ދީނީ ދަންނަ ބޭކަލެކެވެ. އަދި އޭގެ އިތުރަށް ނާސިރުގެ ވެރިކަމަށް ފާޑު ވިދާޅުވެގެން އަދަބު ލިބުނު މީހުންގެ ދިގު ސަފުގައި އެ މަނިކުފާނު ވެސް ވީ ޖަލުގެ އަނިޔާވެރިކަމާއި އަރުވާލުމުގެ އެކަނިވެރިކަން ތަޖުރިބާ ކުރައްވައިފަ އެވެ.
މި ސަަބަބުތައްވީ އަައްޑޫ މީހުންގެ ލޯތްބާއި އިހުތިރާމް އެ މަނިކުފާނުގެ މައްޗަށް އިތުރުވެގެން ދިޔަ ކަމަކަށެވެ. (ނުނިމޭ)
———————————————————————————————
ނޯޓް: މިއީ ފޭދޫ އަލީ ފަހުމީ އަހުމަދު ސެޕްޓެމްބަރު 25، 2013 ގައި ނެރުއްވި "އައްޑޫ ގަން ހިންގުން" މި ފޮތެވެ.
"އައްޑޫ ލައިވް" ގައި މި ފޮތް ސިލްސިލާއެއްގެ ގޮތުގައި ޝާއިއު ކުރަން ހަދިޔާ ކުރެއްވި ކަމަށްޓަކައި، މި ނޫހުގެ ފަރާތުން ފަހުމީ އަށް ހާއްސަ ޝުކުރެއް އަރިސްކުރަމެވެ.
——————————————————————————————–