ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޚާއްޞަ އިޤްތިޞާދީ ސަރަޙައްދު ނުވަތަ އީއީޒެޑްް(އެކްސްކްލޫސިވް އިކޮނޯމިކް ޒޯން) ކަމަށް ބުނެފައި އެވަނީ، އާކިޕެލަޖިކް ބޭސްލައިންތަކުން ފެށިގެން ބޭރުގައިވާ 200 ނޯޓިކަލްމޭލުގެ ފުޅާ ކަނޑުގެ ސަރަޙައްދުގެތެރެއިން، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސަރަޙައްދީ ކަނޑުގެ ބޭރަށް އޮންނަ ސަރަޙައްދާއި، އެސަރަޙައްދުގެ ކަނޑުގެ އަޑީގައިވާ ފަސްގަނޑެވެ. ނަމަވެސް ބައެއް ސަރަހައްދުތަކުން ރާއްޖޭގެ އީއީޒެޑް 200 މޭލަށް ވުރެ ކުޑަ ކަން ފާހަގަކޮށްލެވެއެވެ.
ރާއްޖޭގެ ރަށަކުން ފެށިގެން އީއީޒެޑް އާއި އެންމެ ކައިރީގައި އޮންނަ ރަށަކީ ހއ.ތުރާކުނެވެ. އެރަށުން ފެށިގެން ރާއްޖޭގެ އީއީޒެޑް ނިމޭ ހިސާބާއި ދެމެދު ވަނީ ގާތްގަނޑަކަށް 35 މޭލެވެ. ރާއްޖޭގެ އެންމެ ދެކުނުގައި އޮންނަ އައްޑޫގެ ގަމާއި އީއީޒެޑް ނިމޭ ހިސާބާއި ދެމެދު ގާތްގަނޑަކަށް 140 މޭލު ހުރެއެވެ.
ރާއްޖޭގެ އީއީޒެޑާއި މެދު އެންމެ ބޮޑަށް މައުލޫމާތު އެނގޭނެ ފަރާތަކަށް ވާނީ އެމްއެންޑީއެފް އެވެ. އެބޭފުޅުންނަކީ، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ކަނޑުގެ ސަލާމަތީ ކަންތައް ބެލެހެއްޓުމުގައި ރެއާއި ދުވާލު ބުރަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ބޭފުޅުންނެވެ. ޤާނޫނީ ގޮތުން އެބޭފުޅުންގެ ޒިންމާ އަކީ ވެސް އެއީއެވެ.
ސ.މަރަދޫގެ މަސްދޯންޏެއް ކަމަށްވާ، 'ފަހިރޯޅި' ދޯނީގައި ފަތުރުވެރިންތަކެއް ގޮވައިގެން، ފޯޅަވައްސަށް ދާން ދަތުރުކުރަމުން ދަނިކޮށް، އެމްއެންޑީއެފް އިން އެދޯނި އަނބުރާގެނައި ޚަބަރު ލިބުމާއި އެކު މުޅި އައްޑޫގެ ރައްޔިތުންނަށާއި އަދި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހުރިހާ ރައްޔިތުންނަށް ވެސް ލިބިގެންދިޔައީ ހައިރާން ކަމެކެވެ. ފޯޅަވައްސަކީ އެމެރިކާގެ އަސްކަރީ މަރުކަޒެއް ކަން ނުދަންނަ ހަމަ އެންމެ ދިވެއްސަކުވެސް ހުންނާނެ ހެނެއް ހިއެއް ނުވެއެވެ.
ފުލުހުންގެ ތަޙުޤީޤު ކުރިއަށްދާ މައްސަލައެއް ކަމުން، އެކަމާއި މެދު އެއްޗެއް ބުނުމަކީ ފަހަރެއްގައި ފުލުހުންގެ މަސައްކަތަށް ހުރަސް އެޅުން ކަމަށް ވެސް ވެދާނެއެވެ. އެމްއެންޑީއެފްގެ ފަރާތުން އެ ދޯނި އަނބުރާ ބަނދަރަށް ގެނައި ވާހަކަ އެކި މީޑިޔާތަކުގައި ގެނެސްދީފައިވަނީ އެކި ގޮތްގޮތަށެވެ. ބައެއް މީޑިޔާތަކުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، އެ ދޯނި އަނބުރާ ގެނެސްފައިވަނީ ރާއްޖޭގެ އީއީޒެޑުން ބޭރުން ކަމަށެވެ. 290 މޭލު ބޭރަށް 'ފަހިރޯޅި' ދޯނި ދިޔަކަމަށް ވެސް ބައެއް މީޑިޔާތަކުގައި ރިޕޯޓްކޮށްފައިވެއެވެ.
މިކަމާއި ބެހޭގޮތުން އެމްއެންޑީއެފްގެ ބަހެއް ރައްޔިތުންނާއި ހަމައަށް ނުލިބެނީސް، ހަޤީޤަތާއި ޚިލާފު ބައެއް ވާހަކަތަކެއް ފެތުރިގެން ދިޔަކަން ފާހަގަކޮށްލެވެއެވެ. އެ ވާހަކަތައް ވެސް މީޑިޔާތަކުން ފަތުރާފައި ވަނިކޮށް، އެމްއެންޑީއެފް އިން އިއްޔެ ހަވީރު ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމެއް ބޭއްވުމަށް ފަހު ވިދާޅުވެފައި ވަނީ، 'ފަހިރޯޅި' ދޯނި އަނބުރާ ގެނެސްފައިވަނީ އައްޑޫގެ ދެކުނުން 45 މޭލު ބޭރުން ކަމަށެވެ.
އެމްއެންޑީއެފް އިން ދެން ބުނެފައިވަނީ، 'ފަހިރޯޅި' ދޯންޏަށް އަނބުރާ އައުމަށް އަންގާފައިވަނީ ރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދުން ބޭރުގައި ވަނިކޮށް ކަމަށެވެ. އައްޑޫ އިން ފުރައިގެން ކޮންމެ ގޮތަކަށް ދަތުރުކުރި ނަމަވެސް، 45 މޭލަށް ދަތުރުކޮށްގެން ރާއްޖޭގެ އީއީޒެޑުން ބޭރަށް އެ ދޯންޏަކަށް ނުދެވޭނެއެވެ. އެމްއެންޑީއެފް އިން ރާއްޖޭގެ ސަރަހައްދުން ބޭރަށް، 'ފަހިރޯޅި' ދޯނި ދިޔަކަމަށް ބުނާ ވާހަކަ ދޯނީގެ ފަޅުވެރިން ވެސް ވަނީ ދޮގުކޮށްފައެވެ.
އެމީހުން އޭގެ ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ދައްކަނީ ދޯނީގައި، ފިޝަރީޒް މިނިސްޓްރީ އިން އަންގައިގެން ހަރުކޮށްފައި ހުންނަ، ވެސެލް ލޮކޭޓިން ޑިވައިސް އިން އެމީހުން ދަތުރުކޮށްފައިވާ މަގު ދައްކައިދޭ ޗާޓެކެވެ. ދޯނީގެ ފަރާތުން 'އައްޑޫލައިވް' އާއި ދަތުރުގެ ހިސްޓްރީ ފެންނަ ޗާޓް ހިއްސާކޮށްފައިވާއިރު، އޭގެއިން ފެންނަގޮތުގައި އައްޑޫ އަތޮޅުން ފެށިގެން އެންމެ ދުރު ހިސާބަކަށް 'ފަހިރޯޅި' ދޯނި ދަތުރުކޮށްފައިވަނީ ގާތްގަނޑަކަށް 45 މޭލު ބޭރަށެވެ. 
އަދި އެއިން ފެންނަގޮތުގައި އެދޯނި އަނބުރާލާފައިވަނީ ވެސް، 45 މޭލު ބޭރުން ގާތްގަނޑަކަށް 10 ވަނަ ދުވަހުގެ ދަންވަރުގެ ގަނޑިއެއްގައެވެ. އެއީ އެމްއެންޑީއެފް އެންގުމަށް ކަމަށް ބެލެވެއެވެ.
އެމްއެންޑީއެފްގެ ފަރާތުން އިއްޔެ ބޭއްވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމުގައި ދެއްކި ވާހަކަތަކުން، ދެން އުފެދޭ ސުވާލަކީ، ރާއްޖޭގެ އީއީޒެޑުން ބޭރަށް 'ފަހިރޯޅި' ދޯނި ގޮސްފައިވަނިކޮށް އެ ދޯނި އަނބުރާ ގެނައީ ކިހިނެއްތޯ އެވެ؟ އެމްއެންޑީއެފުން ބުނެފައިވަނީ، ބޯޓު ގެނައީ ކަމަށެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިޤްތިސާދީ ސަރަހައްދުން ބޭރަށް ގޮސް ފޯޅަވަހީގެ ސަރަހައްދުގައި 'ފަހިރޯޅި' ދޯނި ވަނިކޮށް އަނބުރާ ގެނައިކަމަށް ބުނާއިރު، އެމްއެންޑީއެފުން ވެސް އެސަރަހައްދަށް ވަންނަން ޖެހޭނީ، ހުއްދަ ހޯދައިގެންނެވެ. އެހުއްދައެއް ހޯދި ކަމަށް އެމްއެންޑީއެފުން ބުނެފައެއް ނުވެއެވެ.
ދެން އޮތީ، 'ފަހިރޯޅި' ދޯނި ހޯދުމަށް އެމްއެންޑީއެފުން އެއްގަމާއި ވައިގެ މަގުން ސަރަހައްދުތަކެއް ބެލިކަމަށް އެމްއެންޑީއެފުން ބުނާ ވާހަކައެވެ. އިތުބާރު ހުރި ގޮތެއްގައި 'އައްޑޫލައިވް' އަށް އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި 'ފަހިރޯޅި' ދޯނީގައި ހުރި ވެސެލް ލޮކޭޓިން ޑިވައިސްގެ އެހީގައި ފިޝަރީޒް މިނިސްޓްރީ، ދިރާގު އަދި އެމްއެންޑީއެފަށް ކޮންމެ 1 ގަޑިއިރަކުން ދޯނީގެ ލޮކޭޝަން އަދި ދަތުރުކުރަމުންދާ ސްޕީޑް މޮނީޓާ ކުރެވެއެވެ. އެހެން ކަމަށް ވާނަމަ، "ދޯނި ވީތަނެއް ނޭނގިގެން" ކަނޑުގެ ބޮޑު ސަރަހައްދެއް ބަލަން ޖެހޭނެ ބޭނުމެއް އަޅުގަނޑަކަށް ނުވިސްނެއެވެ.
'ފަހިރޯޅި' ދޯނީގެ ފަރާތުން 'އައްޑޫލައިވް' އަށް ލިބިފައިވާ މައުލޫމާތު ތަކުން އެނގުނު ގޮތުގައި، އެ ދޯނި ދަތުރުކޮށްފައިވާ ސަރަހައްދަކީ މީގެ ކުރިން ވެސް، އެދޯނިން ހަރަކާތްތެރިވެފައިވާ ސަރަހައްދުތަކެކެވެ. އަދި 54 މޭލަށް ވުރެ ބޭރުގައި ވެސް ދޯނިން މަސްވެރިކަން ކޮށްފައިވާކަމަށް ވެއެވެ.
ނަމަވެސް ދޯނި އަނބުރާ ގެނެސްފައިވަނީ، ދޯނީގައި ރާއްޖެއިން ބޭރުގެ ފަތުރުވެރިން ތަކެއް ތިބުމާއި ޝައްކުކުރެވޭ އެހެން ކަންތަކެއް ހުރެގެން ކަމަށް އެމްއެންޑީއެފް އިން އަދި ފުލުހުން ވެސް ވަނީ ބުނެފައެވެ. އެހެންކަމަށް ވާނަމަ އެމައްސަލަތަކަކީ ޤައުމީ ސަލާމަތަށް ނުރައްކާވެދާނެ ފަދަ ކަމަކަށް ވާތީ އެކަން ފުލުހުންނާއި ސިފައިން ވެސް ބަަލަން ޖެހެއެވެ. އެކަމަކު އެއީ ދޮގު މައުލޫމާތު ރައްޔިތުންނަށް ހާމަކޮށްގެންނެއް ވެސް ނޫނެވެ.