ރޯދައިގެ ތަޢުރީފް
"ރޯދަ" އަކީ ޢަރަބި ލަފުޒެއް ކަމުގައިވާ 'الصِّيام ' މިލަފްޒުގެ ދިވެހި މާނަ އެވެ. ޢަރަބި ބަހުގައި މި ލަފްޒުގެ މާނަ އަކީ ހަނުހުރުމެވެ. މި ލަފްޒު ހަނުހުރުމުގެ މާނައިގައި ކީރިޤުރުއާނުގެ މަރްޔަމްސޫރަތުގެ 26 ވަނަ އާޔަތުގައި ﷲ ތަޢާލާ މަރްޔަމްގެފާނަށް ވަޙީކުރެއްވި މިބަސްފުޅުއައިސްފައިވެ އެވެ.( فَإِمَّا تَرَيِنَّ مِنَ الْبَشَرِ أَحَدًا فَقُولِي إِنِّي نَذَرْتُ لِلرَّحْمَنِ صَوْمًا فَلَنْ أُكَلِّمَ الْيَوْمَ إِنسِيًّا) މާނައަކީ "ކަމަނާ އަށް މީހަކު ފެނިއްޖެ ނަމަ ބުނާށެވެ! ހަމަކަށަވަރުން އަހުރެން މިހުރީ ރަޙްމާންވަންތަ ރަސްކަލާނގެ ކިބައަށް ރޯދަ ހިފުމަށް ނަދުރު ގަނެގެންނެވެ! ވީމާ އަދު އަހުރެން، އެއްވެސް މީހަކާ ވާހަކަ ދައްކައި އުޅޭކަށް ނެތީމެވެ." މި އާޔަތުގައި މި ލަފްޒުގެ މުރާދަކީ ވާހަކަ ނުދައްކައި ހަނުހުރުމެވެ.
ރޯދައިގެ ޝަރުޢީ މާނަ
ޝަރީޢަތުގައި ރޯދަ އަކީ ފަޖުރުލީއްސުރެން ރޯދަ ހިފުމުގެ ނިޔަތުގައި، އިރުއޮއްސިއްޖައުމަށް ދާންދެން އެރޯދަ ގެއްލައިފަނިވި ކަންކަމުން މަނާވެގެން ހުރުމެވެ.
ރޯދަ ފަރުޟުކުރެއްވިކަމުގެ ދަލީލު
ރަމަޟާން މަހުގެ ރޯދައަކީ ފަރުޟު ރޯދައެއްކަމަށް ކީރިތި ޤުރުއާނާއި، ކީރިތި ރަސޫލާގެ ސުންނަތާއި އުންމަތުގެ އިޖުމާޢުގައި އައިސްފައިވެއެވެ. ކީރިތި ޤުރުއާން: (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ) البقرة: 183 މާނައަކީ " އޭ އީމާންވީ މީހުންނެވެ! ތިޔަބައިމީހުންގެ ކުރީގެ މީހުންގެ މައްޗައް ރޯދަ ފަރުޟުކުރެއްވުނުފަދައިން، ތިޔަބައިމީހުންގެ މައްޗައް ވެސް ރޯދަ ފަރުޟު ކުރެވިއްޖެއެވެ. އެއީ ތިޔަބައިމީހުން ތަޤްވާވެރިވުމައްޓަކަ އެވެ. "
ކީރިތި ރަސޫލާގެ ސުންނަތް
ކީރިތި ރަސޫލާގެ ވަރަށް ގިނަ ޙަދީޘްފުޅުތަކުގައި ރޯދައާ ބެހޭ ގޮތުން ވާރިދުވެފައިވެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި އެންމެ މަޝްހޫރު ޙަދީޘްތަކުގެ ތެރެއިން ޙަދީޘެއް މިތަނުގައި ބަޔާންކޮށްލާނަމެވެ. (بُنِيَ الإِسْلامُ عَلَى خَمْسٍ شَهَادَةِ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَأَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ وَالْحَجِّ وَصَوْمِ رَمَضَانَ) رواه البخاري (8)، ومسلم (16).މިބަސްފުޅުގެ މާނައަކީ: "އިސްލާ މްދީން ބިނާވެފައި ވަނީ ފަސް ކަމެއްގެ މައްޗަށެވެ. އެއީ، ﷲގެ އެއްކައުވަންތަ ކަމަށް ހެކިވުމާ އެކު މުޙަންމަދުގެފާނީ ﷲ ގެރަސޫލާ ކަމަށް ހެކިވުމާއި، ނަމާދު ޤާއިމު ކުރުމާއި، ޒަކާތް ދިނުމާއި. ގެފުޅަށް ޙައްޖުވުމާއި ރަމަޟާން މަހު ރޯދަ ހިފުމެވެ.
އުންމަތުގެ އިޖުމާޢު
މުހަންމަދު ނަބިއްޔާގެ ނަބަވީ ޙަޔާތުން ފެށިގެން މި އަދާހަމައަށް، ރޯދަމަހުގެ ރޯދައަކީ ފަރުޟު ރޯދައެއްކަމާއި، އެއީ އިސްލާމް ދީނުގެ އެއްރުކުންކަމުގައްޔާއި، އެއަށް އިންކާރުކުރާމީހާއަކީ އިސްލާމުންގެ މިއްލަތުންބޭރުވެފައިވާމީހެއްކަމަށް މިއުންމަތް އިޖުމާޢުވެފައިވެ އެވެ. ރޯދަ ފަރުޟުކުރެއްވުނީ ހިޖުރައިން ދެވަނަ އަހަރު ޝަޢްބާން މަހުގެ ދެވަނައަށްވީ ހޯމަ ދުވަހު އެވެ.
ނޯޓް: މިއީ ޑރ. މުހައްމަދު ޝަހީމް އަލީ ސައީދުގެ ލިޔުއްވުމެކެވެ.