ކޮންމެ ޤައުމެއްގެ ވެސް ދައުލަތުގެ އެންމެ އިސްފަރާތުން އަވައްޓެރި ގައުމުތަކަށާއި އެހެނިހެން ބޭރު ދުނިޔޭގެ ޤައުމުތަކަށް ޒިޔާރަތް ކުރެއްވުމަކީ އެގައުމަކަށް ލިބިގެން ދާނެ އިތުރު ކުރިއެރުންތަކެއްގެ ގޮތުގައި އެގައުމެއްގެ ރައްޔިތުން އުންމީދު ކުރާނެ އެވެ.
އެއީ އެފަދަ ދަތުރުތަކުން އެހެން ގައުމުގެ ތަކުގެ އިސްފަރާތްތަކާއި ބައްދަލު ކުރެވި ދެގައުމުގެ ޚާރިޖީ ގުޅުން އިތުރަށް ވަރުގަދަވެގެން ގޮސް އިގްތިޞާދީ ގޮތުންނާއި އިޖްތިމާއީ ގޮތުން ބޮޑެތި ފާއިދާތަކެއް ލިބިގެން ދާނެތީ އެވެ.
އެހެން ނަމަވެސް ދިވެހި ރާއްޖޭގެ ރައީސް ޢަބްދުﷲ ޔާމީން ޢަބްދުލް ޤައްޔޫމް ދާދި ފަހުން އިންޑިއާ އަށް ކުރެއްވި ރަސްމީ ދަތުރުފުޅުގެ ސަބަބުން ރާއްޖެ އަށް ލިބިފައިވަނީ ފައިދާ ތޯ ނުވަތަ ގެއްލުންތޯ، މިއީ މިހާރު އުފެދޭ ސުވާލެކެވެ.
ބައެއް އިދިކޮޅު ސިޔާސީ ލީޑަރުންގެ ނަޒަރުގައި ރައީސް ޔާމީންގެ ސަރުކާރުން ގެންގުޅުއްވާ ޚާރިޖީ ސިޔާސަތަކީ ވަރަށްވެސް "ދޯހަޅި" ސިޔާސަތެކެވެ.
މިކަމުގެ ސަބަބުން އެ ބޭފުޅުންގެ ނަޒަރުގައި އެކި ސިފަސިފައިގަ ރާއްޖެ މިވަނީ ބޭރު މީހުންގެ އަޅުވެތި ކަމަށް މިސްރާބު ޖަހަމުންނެވެ.
ސަރުކާރުން އިދިކޮޅު ސިޔާސީ ހަރަކާތްތަކަށް "ހަމަލާ ދެމުން" އަންނަ ގޮތާއި މިނިވަން މުއައްސަސާތަކުގެ ނަޒާހަތްތެރިކަން ގެއްލުމާއި، ޖުޑީޝަރީއަށް ނުފޫޒު ފޯރުވަމުންދާ ކަމުގެ އިލްޒާމު ރައީސް ޔާމީންގެ ބޮލުގައި އެޅި، ބައިނަލް އަގުވާމީ މައިދާނުގައި އެމަނިކުފާނަށް މިވަނީ ބޮޑެތި ފިއްތުންތައް ކުރިމަތިވެފަ އެވެ.
ބައެއް ފަރާތްތަކުން ފާހަގަ ކުރައްވަނީ މިހާރު ފިއްތުންތައް އިތުރު ވެގެން ގޮސް ސަރުކާރު ގޮތް ހުސްވެފައިވާ ކަމަށެވެ.
ބައިނަލް އަގްވާމި މައިދާނުން ކުރިމަތިވެފައިވާ ފިއްތުންތަކާ ކުރިމަތިލާނެ އާރާއި ބާރު މި ކުޑަކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމަށް ލިބިފައި ނެތަސް، އަވައްޓެރި ބިޔަ ގައުމުތައް ބޭނުންކޮށްގެން ކުރެވިދާނެ ލައްކަ ކަންތައް ހުންނާނެ ކަމުގެ ޔަގީންކަން ރައީސް ޔާމީނަށް އޮތުމަކީ އެމަނިކުފާނުގެ އަމަލުތަކަށް އެއްވެސް އިސްލާހީ ބަދަލެއް ނުގެނައި ސަބަބުކަމަށްވެސް ވެދާނެ އެވެ.
އަޑުތައް އިވޭ ގޮތުން ރައީސް ޔާމީން މިހާރު މިވަނީ ގައުމުގެ މިނިވަންކަމާ އިސްތިގުލާލަށް ބުރޫ އަރާ ފަދަ ގޮތަކަށް ވިޔަސް އިންޑިއާ ބޭނުން ކުރައްވައިގެން ކުރިމަތިވެފައިމިވާ ފިއްތުންތަކުން ސަލާމަތްވުމަށް ނިންމައިފަ އެވެ.
މިކަމުގައި އިންޑިއާ ރުއްސަންކޮށްފައި ނުކުރާނެ ކަމެއް ނޯންނާނެ ކަމަށް ގިނަ ފަރާތްތަކަކުން ގަބޫލު ކުރެ އެވެ.
ސަރުކާރުގެ ޚާރިޖީ ވުޒާރާގައި މަސައްކަތް ކުރައްވާ އިސް ފަރާތަކުން "އައްޑޫ ލައިވް" އަށް ވިދާޅުވީ ރައީސް ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގައި އިންޑިއާ ހިތްހަމަނުޖެހިފައި އޮތީ ބޮޑެތި ބާރުތަކާ ގުޅުން ބޭއްވުމުގައި "ބެލެންސް ސްޓެރެޓެޖީ" އެއް ނުގެންގުޅެވުމުގެ ސަބަބުންނެވެ.
މިގޮތުން އިންޑިއާގެ ކަންބޮޑުވުން އެންމެ ބޮޑަށް ފާހަނގަވެގެން ދިޔައީ ލ.އަތޮޅާއި ހުވަދު އަތޮޅުގެ ތިރީސް އިންސައްތަ ޗައިނާ ގެ ކުންފުނި ތަކަށް ވިއްކާލުމަށް ނިންމުމާއި ގުޅިގެންނެވެ.
މި ނިންމެވުމާ ގުޅިގެން އިންޑިއާ އިންތިހާއަށް ކަންބޮޑުވެ، ރާއްޖެ އަށް ފިއްތުންތައް ވަރަށްބޮޑަށް އިތުރުކޮށްފައިވެ އެވެ. އަދި މިކަމުގެ ސަބަބުން އިންޑިއާ ރުޅިގަދަވެފައިވާ އިރު، މިހާރު ކޮންމެ އަގެއް ދީގެން ވެސް އިންޑިއާ ރުއްސަން ރައީސް ޔާމީން އަށް މަޖުބޫރުވެފައިވާ ކަމަށް އެފަރާތުން ފާހަގަ ކުރި އެވެ.
ރައީސް ޔާމީންގެ އިންޑިއާ ދަތުރުފުޅުގައި ރާއްޖޭގެ އެއްވެސް ބިމެއް ވިއްކުމުގެ އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއި ކުރެވިފައި ނުވާނެ ކަމަށް ސަރުކާރަށް ބުނެވި ދާނެ އެވެ.
ސޮއި ކުރެވުނީ ސަގާފީ އިޖްތިމާއީ އަދި އެހެނިހެން ކަންކަމާ ބެހޭ އެމްއޯޔޫ ތަކެއްގައި ކަމަށް ބުނެވިދާނެއެވެ. ނަމަވެސް ހަގީގަތަކީ އެއީ އެއް ނޫނެވެ.
ރާއްޖޭގެ ރައީސުލް ޖުމުހޫރިއްޔާގެ އިތުރުން ރާއްޖޭގެ އިކޮނޮމިކް ކައުންސިލްގެ ޗެއާރ އަބްދުﷲ ޔާމިން ވެސް އިންޑިއާ ދަތުރުގައި ބައިވެރިވަޑައިގަތެވެ. އެހެންކަމުން ރައީސް ޔާމީން ދެ ހައިސިއްޔަތެއް ދަތުރުގައި ކަންކަން ނިންމެވުމުގައި ބޭނުންކުރެއްވިއެވެ.
އެސްއީޒެޑް ޤާނޫންގެ ދަށުން ސްޕެޝަލް އިކޮނޮމިކް ޒޯންތައް ކަނޑައެޅުމާއި ބޭރު މީހުންނަށް ބިން މިލްކުކުކޮށް ދިނުމަކީ މާލިއްޔަތު ޤާނޫން މިހާރު ބައްޓަން ކުރެވިފައިވާ ގޮތުން އިކޮނޮމިކް ކައުންސިލްގެ ޗެއާރ އަށް ކުރެވިދާނެ ކަމެކެވެ.
މިކަމަށް މާލިއްޔަތު ޤަނޫން އެއްވެސް ހުރަހެއް ނާޅަ އެވެ. އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ހުއްދައެއް ވެސް ބޭނުމެއް ނުވެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ކެބިނެޓްގެ ލަފައެއް ވެސް ހޯދާކަށް ނުޖެހޭނެ އެވެ.
ރައީސްގެ ދަތުރުފުޅުގައި އިންޑިއާގެ ބޮޑުވަޒީރު އާއި އެކު ބޭއްވުނު ބައްދަލުވުންތައް ބޭއްވުނީ ބޮޑުވަޒީރުގެ ގެކޮޅު ހައިދަރްއާބާދު ހައުސްގައެވެ. ބޮޑުވަޒީރުގެ އޮފީހުގައި ބާއްވާ ބައްދަލުވުންތަކުގެ މައުލޫމާތް މީޑިއާއާތަކާ ހިއްސާ ކުރަން ޖެހުނު ނަމަވެސް ގެކޮޅުގައި ބާއްވާ ބައްދަލުވުން ތަކުގެ މައުލޫމާތު މީޑިއާއަށް ހިއްސާކުރާކަށް ކޮންމެހެން ނުޖެހޭނެ އެވެ.
ހައިދަރުއާބާދު ހައުސްގައި އިންޑިއާގެ ބޮޑުވަޒީރު ރައީސް ޔާމީން އާ އެކޮށް ބޭއްވި ބައްދަލުވުމަށްފަހު ސީދާ ވަޑައިގަތީ މީޑީއާ އަށް ދެއްވާ ޖޮއިންޓް ސްޓޭޓްމެންޓް ދެއްވުމަށެވެ.
މި ސްޓޭޓްމެންޓް ދެއްވި އިރު އިންޑިއާގެ ބޮޑުވަޒީރުގެ މޫނުމަތިން އުޖާލާކަން ފެނުނެވެ. އަދި ދެއްވި ސްޓޭޓްމެންޓްގައި ބޮޑުވަޒީރު ކުރިން ރާއްޖެ ވަޑައިގަންނަވަން އޮތް ދަތުރު ކެންސަލް ކުރެއްވި ސަބަބު ކަމުގައިވާ ސިޔާސީ ލީޑަރުން ޖަލުގައި ތިބި ތިބުމަށް އެއްވެސް ވަރަކަށް އަލިއަޅުވާފައެއް ނުވެ އެވެ.
މީގެ އިތުރުން ޖުޑީޝަރީ އަށް ސިޔާސީ ނުފޫޒު ފޯރުވުމާއި، ސަރުކާރުން މިނިވަން މުވައްސަސާތައް ނަހަމަ ގޮތުގައި ބޭނުން ކުރަމުން ދާ ދާއުމަށާއި، ސިޔާސީ ހައްޔަރީން ތިބި މައްސަލަ އާއި އެއްވެ އުޅުމާއި، ނޫސްވެރިކަމުގެ މިނިވަން ކަމަށް އެޅިފައިވާ ހުރަސްތަކަށް އެއްވެސް ވަރަކަށް އަލިއަޅުއްވާފައެއް ނުވެ އެވެ.
އިންޑިއާ އިން މިކަންތައް އިސްލާހު ކުރުމަށް ގޮވާލުމުގެ ބަދަލުގައި ވިދާޅުވެފައިވަނީ އައި ހެވަންގައި ބައިވެރިވުމަށް ޝައުގުވެރިކަން ހުރި ވާހަކަ އެވެ.
ރައީސް ޔާމީންގެ ދަތުރުފުޅުގައި ދެގައުމުގެ ދެމެދު ސޮއި ކުރެވުނު އެމްއޯޔޫތަކުގެ ތެރޭގައި އިކޮނޮމިކް ކައުންސިލްގެ ޗެއާ ވެސް ވަނީ ފައިލްތަކެއް ބަދަލުކޮށްފަ އެވެ.
މިގޮތުން ބަދަލުކުރެވުނު ފައިލްތަކުގައި ހިމެނޭ އެއްބަސްވުން ތަކުގެ ސަބަބުން ރާއްޖެއާއި އިންޑިއާއި ދެމެދު އޮންނަ ކަނޑުއޮޅި އާއި މަސްކަނޑު އިންޑިއާގެ ފުރިހަމަ ބާރުގެ ދަށަށްވަނީ ގޮސްފަ އެވެ. އަދީ މީގެ އިތުރުން ށ، ހއ އަދި ހދ އަތޮޅުގެ ތިރީސް އިންސައްތަ އިންޑިއާގެ މިލްކެއްގެ ގޮތުގައި ކަނޑައެޅިގެން ދާނެ އެވެ.
ރައީސް ޔާމީންގެ ދަތުރުފުޅާއި ވިދިގެން ޖެހިގެން އައި ދުވަހު ރާއްޖެއަށް އިންޑިއާގެ ޑިފެންސް މިނިސްޓަރ ޒިޔާރަތް ކުރެއްވި ކުރެއްވުމަކީ އިންޑިއާ އަށް ރާއްޖޭގެ މައްޗަށް ނުފޫޒު ފޯރުވުމަށް ދީފައިވާ އިހްތިޔާރުގެ މިސާލެކެވެ.
ދެން އެންމެ އަވަހަށް އިވިގެން ދާނެ އަޑަކީ އިންޑިއާގެ ބޮޑުވަޒީރު ރާއްޖެ އަށް ރަސްމީ ދަތުރުފުޅެއގައި ވަޑައިގަންނަވާނެ ވާހަކަ އެވެ.
ހަމައެއާ އެކު އެ މަނިކުފާނު ރާއްޖޭގެ ސަރުކާރާއި، ރައީސް ޔާމީންގެ ދިފާއުގައި ތެދުވެވަޑައިގެން ސީމެގްގައި ރާއްޖެ ނުހިމެނުމަށް ވަކާލާތު ކުރައްވަން ފައްޓަވާނެ އެވެ.
އިންޑިއާ ރުއްސުމަށް ރައީސް ޔާމީން ރާއްޖޭގެ މިނިވަންކަމުން އަގު ދައްކަން ޖެހިފައި މި ވަނީ އެމަނިކުފާނު ޗައިނާ އާއި ގާތް ގުޅުންތަކެއް ބާއްވައި، ޗައިނާ އަށް ރާއްޖޭގެ ދެކުނުގައި ހިމެނޭ ލ. އަދި ހުވަދު އަތޮޅުން ތިރީސް އިންސައްތަ ޗައިނާގެ ކޮންޓޮރޯލްގެ ދަށަށް ދޫކޮށްލުމަށް ނިންމެވުމާއި ގުޅިގެންނެވެ.
ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ބާރުތައް މެދުގައި ގައުމު "ފިތިފައި" އޮންނަން ޖެހޭ ފަދަ ޚާރިޖީ ސިޔާސަތެއްގެ ސަބަބުން ކައިރި މުސްތަގްބަލެއްގައި ކޮންމެ ވެސް ބޭރު ޤައުމެއްގެ އަޅުވެތިކަމުގައި ދެވަނަ ދަރަޖައިގެ ރައްޔިތުންގެ ގޮތުގައި ދިވެހިން ތިބޭ ދުވަސް އައުން ކައިރި އެވެ.
މިއީ ސަރުކާރުންނާއި ރައްޔިތުން ފުންކޮށް ވިސްނަން ޖެހިފައިވާ މައްސަލައެކެވެ.